महाराष्ट्र शासनाने विद्यार्थ्यांना दर्जेदार, उपयुक्त आणि सहज शैक्षणिक संसाधने मिळावीत म्हणून केंद्र सरकारच्या ‘वन क्लास-वन टीव्ही चॅनेल’ उपक्रमाअंतर्गत ‘पीएम-ई-विद्या’ शैक्षणिक वाहिन्यांचा महाराष्ट्रात प्रारंभ केला आहे. या ऐतिहासिक उपक्रमामुळे राज्यातील इयत्ता १ ते १०वीच्या विद्यार्थ्यांना पाच समर्पित डिजिटल वाहिन्यांद्वारे दररोज सहा तास शैक्षणिक कार्यक्रम पाहता येणार आहेत, जे DD Free Dish व ऑनलाइन माध्यमांवर थेट तसेच तीनदा पुन:प्रक्षेपणात उपलब्ध असणार आहेत.
प्रत्येक वाहिन्यावर दोन इयत्तांसाठी रोज सहा तास शैक्षणिक प्रसारण केले जाते. हे प्रसारण दिवसातून तीन वेळा पुन:प्रक्षेपित केले जाते, त्यामुळे शाळेत जाणारे आणि घरून शिकणारे विद्यार्थी दोघांनाही योग्य वेळी पाहता येतात. या व्हिडिओ कंटेंटची निर्मिती प्रादेशिक DIET, SCERT व तज्ज्ञ शिक्षकांच्या समन्वयाने झाली आहे. वाहिन्यांचे वेळापत्रक आणि थेट प्रक्षेपण संबंधित संकेतस्थळाच्या डिजिटल टॅबमध्ये उपलब्ध आहे.
पाच वाहिन्यांची माहिती:
- PMeVidya 113 (SCERTM C113): इयत्ता १वी आणि ६वी
- PMeVidya 114 (SCERTM C114): इयत्ता २री आणि ७वी
- PMeVidya 115 (SCERTM C115): इयत्ता ३री आणि ८वी
- PMeVidya 116 (SCERTM C116): इयत्ता ४थी आणि ९वी
- PMeVidya 117 (SCERTM C117): इयत्ता ५वी आणि १०वी
राज्य शैक्षणिक संशोधन व प्रशिक्षण परिषद पुणे यांच्या मार्गदर्शनाखाली या उपक्रमाची तांत्रिक आणि शैक्षणिक गुणवत्ता राखण्यासाठी समन्वय मंडळ स्थापन झाले आहे. संपूर्ण राज्यातील शाळा, शिक्षक, अधिकारी आणि पालकांना या उपक्रमाऱ्या डिजिटल वाहिन्यांचा लाभ घेण्यासाठी प्रशासनाने विशेष सूचना दिल्या आहेत. सर्वांनी या वाहिन्यांना ऑनलाइन माध्यमावर ‘सब्स्क्राइब’ करावे, असे आवाहन शासनाने केले आहे.
या डिजिटल उपक्रमामुळे महाराष्ट्रातील प्रत्येक विद्यार्थ्याला घरी बसून दर्जेदार, अभ्यासक्रमाशी निगडित शैक्षणिक साहित्य मिळू शकते. डिजिटल व्हिडिओच्या माध्यमातून शिक्षणाची दरी कमी करणे, ग्रामीण आणि शहरी भागातील विद्यार्थ्यांना समान संधी मिळवून देणे, अभ्यास प्रक्रियेला गती मिळवून देणे आणि शिक्षणाचा दर्जा वाढवणे हे या उपक्रमाचे मुख्य उद्दिष्ट आहे. शिक्षकांसाठीही ही उपयुक्त बाब असून, गुणवत्तापूर्ण शिक्षणाच्या नव्या युगाला सुरुवात करणारा हा पुढाकार ठरणार आहे.
“पीएम-ई-विद्या” उपक्रम हे महाराष्ट्रातील शिक्षणक्षेत्राच्या व डिजिटल शिक्षण प्रवाहाच्या दिशेने महत्त्वाचे पाऊल आहे. शासनाचा हा प्रयास राज्यातील प्रत्येक विद्यार्थ्याला गुणवत्तापूर्ण शिक्षणाच्या नव्या दालनात घेऊन जाईल, असा विश्वास प्रशासन व्यक्त करते.
